Ιναχος - Αναπάντεχο φαράγγι

   

 

 Γενάρχης του Άργους, περίφημος και λατρεμένος ποταμός της αρχαιότητας, βασιλιάς προϊστορικού κατακλυσμού και πελασγός αυτόχθων, ο ένδοξος του παρελθόντος Ίναχος βρέθηκε στην εποχή μας στριμωγμένος στο περιθώριο της μνήμης. Πριν από ένα χρόνο, βάλθηκε να αποκαταστήσει τη φήμη του και να μας ξαφνιάσει με το απρόσιτο, άγνωστο και άπειρης ομορφιάς φαράγγι του…



Τον Αύγουστο του 2011 ο Γιάννης Φαρσαράκης, μέλος του Ορειβατικού Συλλόγου Λουτρακίου και του ΕΟΣ Κορίνθου, διαβασμένος και βάσιμα υποψιασμένος, ερευνούσε την περιοχή του Αρτεμισίου μεταξύ Νεοχωρίου, Καρυάς, Νεστάνης αναζητώντας τα σημάδια της γης που θα έκαναν την υποψία του βεβαιότητα. Δεν άργησε να δικαιωθεί και να εντοπίσει τις προσβάσεις που θα τον οδηγούσαν λίγο αργότερα με την ομάδα του στο παραδεισένιο φαράγγι του Ινάχου. Από τον Οκτώβριο ως τον Δεκέμβριο του 2011, με 4 διαδοχικές, ομαδικές αποστολές το φαράγγι εξερευνήθηκε, χαρτογραφήθηκε, αρματώθηκε και παραδόθηκε στην χαρά μυημένων και εκπαιδευόμενων του Canyoning. Η γη της Αργολίδας απέκτησε ένα ακόμα τουριστικό πλεονέκτημα, από εκείνα που ταιριάζουν στην ιδιαίτερη φύση και γεωμορφολογία της χώρας μας.


Ο ενθουσιασμός των πρώτων εξερευνητών εκφράστηκε με την θριαμβική ιαχή «φαραγγάρα» με ποικιλία εναλλαγών, τεχνικών δυσκολιών και απαράμιλλων τοπίων και ένα από τα κορυφαίου ενδιαφέροντος στην Πελοπόννησο. Με συνολικό μήκος 2,5 χιλιόμετρα και υψομετρική διαφορά 400 μ., ξεκινάει από τα περίχωρα Καρυάς και Νεστάνης για να καταλήξει κοντά στο Νεοχώρι. Η είσοδός του βρίσκεται σε πανέμορφο ευρύ και φωτεινό πεδίο στα 1080 μέτρα και προσεγγίζεται με 10λεπτη πεζοπορία από τον σημείο στάθμευσης αυτοκινήτων, το οποίο βρίσκεται σε περίπου ίδια απόσταση τόσο από την Καρυά όσο και τη Νεστάνη.


 Η είσοδος ασφαλίζεται φυσικά από δύο τεράστια πέτρινα βάθρα που λειτουργούν απαγορευτικά για τους μη εκπαιδευμένους. Ακολουθεί τη διαδρομή της φυσικής χαράδρας αυξάνοντας σταδιακά τα τρεχούμενα νερά που οδεύουν στην κοίτη του ποταμού. Σ’ αυτό το άνω τμήμα του φαραγγιού εντυπωσιακό σκηνικό διαμορφώνουν τα ερείπια τουλάχιστον 8 πέτρινων νερόμυλων, τα χαλάσματα παλιάς γέφυρας και ο καρόδρομος που ένωνε το συγκρότημα με το χωριό της Καρυάς.
Με έξοδα του Ορειβατικού Συλλόγου Λουτρακίου και του ΕΟΣ Κορίνθου ασφαλίστηκαν οι 40 περίπου τεχνικές καταβάσεις, οι οποίες ξεκινούν σε υψόμετρο 100 περίπου μέτρα χαμηλότερο από εκείνο της εισόδου. Έχει υπολογιστεί ότι υπό κανονικές συνθήκες μικρή ομάδα αθλητικής κατάβασης χρειάζεται περίπου 6 ώρες για τη διάσχισή του.


Προστατευμένο όλα τα χρόνια από την ανθρώπινη παρουσία το φαράγγι του Ινάχου διατήρησε την άγρια παρθενιά που σπάνια συναντάμε πια στα «πολυπερπατημένα» και βατά φαράγγια. Στο άνω (ασφαλισμένο) και πιο τραχύ τμήμα συναντάμε μια ενδιαφέρουσα χλωρίδα με πολλά είδη φυτών, βατράχια, φίδια, πελώρια καβούρια, λιβελούλες και ένα πλήθος άλλων όντων της φύσης να απολαμβάνουν στο φαράγγι τον αδιατάρακτο βίο ενός οικοσυστήματος που έμεινε απρόσβλητο από τον άνθρωπο. Σταλαγμιτικά μορφώματα ύψους 3-4 μέτρων και σπηλαιώδης σχηματισμοί, αναρριχητικά φυτά που κεντούν με φαντασία τον βραχώδη ιστό και ατμόσφαιρα νεραϊδότοπου με κατοίκους ξωτικά, είναι οι εικόνες και οι εντυπώσεις που αφηγούνται οι πρώτοι τυχεροί και τολμηροί εξερευνητές του. Από την άποψη της άγριας ζωής ακόμα μεγαλύτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει το ανεξερεύνητο τμήμα που συνεχίζει από το Νεοχώρι προς το Καπαρέλι. Εκεί η αύξηση των υδάτων πυκνώνει οργιαστικά την βλάστηση και την πανίδα.


 Για τους βιολόγους, βοτανολόγους, σπηλαιολόγους και λοιπούς ειδικούς ανοίγεται στον Ίναχο ένα πεδίο έρευνας πρωτόγνωρο που ίσως μας ξαφνιάσει με τα ευρήματά του. Και όλα συγκλίνουν στην υπολογίσιμη εικασία πως ετούτος ο πανάρχαιος ποταμός-θεός ίσως να έχει κρυμμένες και καλά διαφυλαγμένες στο «μυστικό» φαράγγι του, λατρευτικές αναμνήσεις και απαντήσεις σε ιστορικούς και μυθικούς γρίφους. Δεν αποκλείεται, λοιπόν, η διεξοδική μελέτη του να αποκαλύψει και το μυστηριώδες φυτό «κώνουρα» που σύμφωνα με την παράδοση φύτρωσε στις όχθες του ποταμού όταν ο Ίναχος κυνηγημένος από την Ερινύα Τισιφόνη έπεσε στα νερά του. Από την μέρα εκείνη, δε, το ποτάμι που μέχρι τότε είχε το όνομα Αλιάκμων, πήρε το όνομα του Ινάχου ενώ το φυτό το χρησιμοποιούσαν οι γυναίκες στην αρχαιότητα για την προσωπική τους υγιεινή και καθαριότητα. Και είναι ακόμα πιθανόν να λυθεί και το αίνιγμα της λίθου του όρκου. Ήτανε, λέει, μία πέτρα που όταν αυτός που την κρατούσε έδινε ψεύτικο όρκο άλλαζε το χρώμα της και γινόταν μαύρη.


Γιος του Ωκεανού και της Τηθύος, ο Ίναχος είναι σύμφωνα με τον Παυσανία η αρχαιότερη μνήμη για την Αργολίδα που τότε είχε το όνομα Ιναχία γη. Η φήμη του ως γενάρχη των Αργείων ήταν τόσο τρανή που για πολλούς αιώνες, όλοι οι μετέπειτα ήρωες ως τον Περσέα και τον Αγαμέμνονα ονομάστηκαν Ιναχίδες. Στον καιρό της βασιλείας του, μετά τον κατακλυσμό, άδειασε τον κάμπο της Αργολίδας από τα λιμνάζοντα ύδατα, χάραξε την κοίτη του ποταμού και συγκέντρωσε τους Αργείους που είχαν καταφύγει στα ψηλά βουνά. Με την Ωκεανίδα σύζυγό του, Μελία, απέκτησε παιδιά που έγιναν διάσημα όπως ο Φορωνέας, ο πρώτος μετά τον Δία θνητός βασιλιάς επί γης, ο Αιγιαλέας, ο Πελασγός και κατά μία εκδοχή ο Άργος, ο Φηγέας και η Μυκήνη. Περιλάλητη θυγατέρα του ήταν και η Ιώ που τα θέλγητρά της ξεμυάλισαν τον Δία. Ο Ίναχος υπήρξε επίσης ένας από τους 3 ποταμούς που δίκασαν την διαμάχη για την κυριότητα της Αργολίδας μεταξύ Ποσειδώνα και Ήρας. Η απόφαση υπέρ της Ήρας εξόργισε τον Ποσειδώνα που τιμώρησε τους 3 δικαστές Κηφισό, Αστερίωνα και Ίναχο να ξεραίνονται το καλοκαίρι και να καταστήσουν το Άργος «πολυδίψιον». Στον μύθο του Ινάχου, έναν από τους αρχαιότερους της μυθολογίας μας, αποκαλύπτεται η κοσμογονία ενός μακρινού παρελθόντος όπου τα υδάτινα και γήινα στοιχεία της φύσης μάχονται για την επικράτηση και τη διαμόρφωση του χώρου. Υπάρχει δε η παράδοση που θέλει τον Ίναχο να βασιλεύει σε όλη την πελασγική επικράτεια ως την χώρα της Ηπείρου, την σειρά του Αίμου και τις γύρω θάλασσες.


Στην ελληνική μυθολογία είναι γνωστοί τρεις μεγάλοι κατακλυσμοί. Του Ωγύγου, του Δευκαλίωνα και του Δαρδάνου που αναφέρονται αντίστοιχα σε τρεις ευρείες γεωγραφικές περιοχές της Αττικο-Βοιωτίας, της Θεσσαλίας και της Μακεδονίας. Ο κατακλυσμός του Ινάχου στην Αργολίδα ανήκει στις παραλλαγές στενότερου τοπικού χαρακτήρα. Διαφέρει όμως από τις άλλες τοπικές εκδοχές γιατί παρουσιάζει πιο ολοκληρωμένο σχήμα πληροφορίας της τότε κοσμογονίας και μια μαρτυρία που δεν συναντάμε σε κανέναν άλλο αντίστοιχο ελληνικό μύθο. Η μυθολογία της Αργολίδας διεκδικεί, όπως και πολλές άλλες περιοχές, την πρωτιά της παρουσίας του πρώτου ανθρώπου πάνω στη γη. Ο γιος του Ινάχου, Φορωνέας και η σύντροφός του Τελεσιδίκη είναι οι πρώτοι θνητοί μετά τον κατακλυσμό. Το Φορωνικό άστυ είναι η πρώτη επιχείρηση συνοικισμού των ανθρώπων που μέχρι τότε ζούσαν διάσπαρτοι σε σπηλιές και ερημιές, ευτυχισμένοι και αγαπημένοι μεταξύ τους, είχαν κοινή γλώσσα και δεν γνώριζαν πολέμους. Τους απειλούσαν όμως τα θηρία. Έτσι ο Φορωνέας τους ενώνει για λόγους προστασίας με τον συνοικισμό. Πληθαίνουν ωστόσο σε σημείο που δεν χωρούν πλέον και ο Ερμής τους διασκορπίζει σε διάφορες πολιτείες πάνω στη γη και τους δίνει διαφορετικές γλώσσες. Αυτή τη μαρτυρία της «πολυγλωσσίας» τη συναντάμε μόνο στον κύκλο της Αργολίδας, που δικαιολογεί κατά κάποιον τρόπο και την άποψη ότι η προφορική παράδοση του Ινάχου είναι ο αρχαιότερος ελληνικός μύθος. Ταυτόχρονα ο αργολικός μύθος παραδίδει την πληροφορία της κοινής κοιτίδας των ανθρώπων απ’ όπου ορμώμενοι εξαπλώθηκαν πάνω στη γη.


Για τον Φορωνέα και την εποχή του ιστορούσε το έπος «Φορωνίς» το οποίο χάθηκε και στοιχεία του διασώθηκαν από τους λογογράφους του 5ου π.Χ. αιώνα Ακουσίλαο και Ελλάνικο από τους οποίους τα άντλησαν όλοι οι μεταγενέστεροι.

Με το όνομα Ίναχος υπάρχει ποταμός στην Αιτωλοακαρνανία που είναι παραπόταμος του Αχελώου και πήρε το όνομά του όταν εγκαταστάθηκαν οι Αργείοι με τον Αλκμέονα στο Αμφιλοχικό Άργος. Υπάρχει επίσης ο ποταμός Ίναχος της Οίτης που καταλήγει στον Σπερχειό και η αρχαία πόλη Ίναχος της Κρήτης. Έργο με τον τίτλο Ίναχος είχε γράψει ο τραγικός μας ποιητής Σοφοκλής.

Για την γη της Αργολίδας, πάντως, το φαράγγι του Ινάχου θα μπορούσε να αποτελέσει αφορμή για μια σύγχρονη αναζωπύρωση της φήμης του, να ανανεώσει το ιστορικό και ερευνητικό ενδιαφέρον με κατεύθυνση τη νέα γενιά, πέρα από τα συνήθη ιστορικά μνημόσυνα. Όπως πολύ ορθά επιμένει να μου θυμίζει ο αγαπημένος φίλος Σώτος Χρυσαφόπουλος, το ελληνικό παρελθόν πρέπει να το μελετάμε με το βλέμμα στραμμένο στο ΜΕΛΛΟΝ.


Το σύγχρονο άθλημα της διάσχισης φαραγγιών μετράει λίγα επίσημα χρόνια στην Ελλάδα, παρά την ιδανική γεωμορφολογία της που την καθιστά παράδεισο για το είδος. Στην «προϊστορία» του αθλήματος ανήκουν οι λίγες βεβαιωμένες διασχίσεις, μεταξύ αυτών της μεγάλης κυρίας των σπηλαίων Άννας Πετροχείλου στο φαράγγι της Γκούρας στην Πάρνηθα. Μαρτυρία υπάρχει για το περίφημο ανά τον κόσμο φαράγγι Χα της Ιεράπετρας που δέχτηκε την παρθενική του εξερεύνηση από ομάδα αναρριχητών και οι οποίοι άφησαν τα σχισμόκαρφα, αδιάψευστα τεκμήρια της κατάβασής τους στις αρχές της δεκαετίας του ‘80. Την σύγχρονη εναρκτήρια, όμως, χρωστάει το Canyoning στον έμπειρο ορειβάτη, αναρριχητή, σπηλαιολόγο Γιώργο Ανδρέου που το 1999, αφού εκπαιδεύτηκε στη Γαλλία, ξεκίνησε παράλληλα τις διασχίσεις και ασφαλίσεις των ελληνικών φαραγγιών και την μετάδοση σε πολλούς νέους της γνώσης και της φλόγας για άθλημα. Αξίζει να σημειωθεί ότι την τελευταία 15ετία ο Γιώργος Ανδρέου έχει εξερευνήσει και αρματώσει περισσότερα από 100 ελληνικά φαράγγια.

Η Σπηλαιολογική Ομοσπονδίας Ελλάδος (ΣΟΕ) είναι ο επίσημος εκπρόσωπος της διάσχισης και εξερεύνησης φαραγγιών και ιδρύθηκε μόλις το 2001. Δύο χρόνια αργότερα ιδρύθηκε το πρώτο σωματείο (Ε.Σ.Ε.Φ.) με καταστατικό σκοπό αποκλειστικά την εξερεύνηση και ασφάλιση φαραγγιών και τον ίδιο χρόνο ξεκινούν οι πρώτες εκπαιδευτικές πρωτοβουλίες. Σήμερα υπάρχουν αρκετοί εκπαιδευμένοι πρώτου, δευτέρου και ομοσπονδιακού επιπέδου αθλητές και καταρτισμένοι διασώστες. Το ενδιαφέρον χρόνο με το χρόνο μεγαλώνει, προσφέροντας όλο και καλύτερες προϋποθέσεις και υποδομές για τουριστική αξιοποίηση. Δημοφιλείς προορισμοί με πολλά και υψηλών απαιτήσεων φαράγγια είναι η Σαμοθράκη, η Κρήτη και το ανά τον κόσμο διάσημο φαράγγι του Γοργοποτάμου. Τα φαράγγια του Ολύμπου και των βουνών της Ηπείρου συγκεντρώνουν επίσης μεγάλο ενδιαφέρον. Όλη η Ελλάδα, βέβαια, κυρίως η μη εξερευνημένη προσφέρει λαμπρό πεδίο για το Canyoning.

Στην Πελοπόννησο τα τελευταία χρόνια διοργανώνεται τον Μάϊο στον Πάρνωνα η Γιορτή των Φαραγγιών που κερδίζει όλο και περισσότερες συμμετοχές.

Μια συναρπαστική, ομαδική εμπειρία στις απόκρημνες και βαθιές ορεινές χαράδρες και φυσικό περιβάλλον μαγευτικό που απαιτεί καλή φυσική κατάσταση, είναι το Canyoning. Η πορεία της κατάβασης είναι μονόδρομος. Συνδυάζει ορειβασία, κολύμπι, αναρρίχηση, σπηλαιολογία, παιχνίδι, αδρεναλίνη και συνήθως απαιτεί πολύωρη διαδρομή. Υπάρχουν όμως και οργανωμένες καταβάσεις για αρχάριους και κάθε ηλικίας αποφασισμένους με μικρότερο βαθμό δυσκολίας. Η κατάβαση, εφόσον ασκείται με έμπειρους οδηγούς και εκπαιδευτές που τηρούν τους κανόνες, προστατεύεται με 3 διαφορετικές ασφαλιστικές δικλείδες σε κάθε κίνηση, καθιστώντας το άθλημα απόλυτα ασφαλές.

Η πρόσβαση στο φαράγγι του Ινάχου είναι εφικτή μόνο με τη συνοδεία έμπειρων οδηγών. Χωρίς οδηγούς και ειδικό εξοπλισμό δεν είναι δυνατή η διάσχισή του. Όσοι, όμως, θέλουν να ζήσουν την εμπειρία, έστω και αν δεν έχουν προηγούμενη, μπορούν να επικοινωνήσουν για πληροφορίες με τον Ορειβατικό Σύλλογο Λουτρακίου στα τηλέφωνα: 6932981010, 69366767986947722887, e-mail: osl@otenet.gr. Μπορούν επίσης να επισκεφτούν το blog του Συλλόγου: http://oreivatikos-loutrakiou.blogspot.gr/.


www.epathlo.gr