Ακατάλληλα και μάλιστα με υψηλές συγκεντρώσεις καρκινογόνων νιτρικών αλάτων
είναι τα αποθέματα των υπογείων υδάτων σε επτά λεκάνες απορροής της χώρας, με
την Αργολίδα να έχει ξεπεράσει το σημείο συναγερμού κατά πολύ, σύμφωνα με
επίσημη έκθεση του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων.
Πρόκειται για μια έκθεση που παραδόθηκε στο υπουργείο τον Μάρτιο του 2011 από το Διαβαλκανικό Κέντρο Περιβάλλοντος και εξετάζει τον βαθμό που έχουν επηρεαστεί τα επιφανειακά και υπόγεια νερά της Ελλάδας από τη χρήση αγροτικών λιπασμάτων και φυτοφαρμάκων.
Τα αποτελέσματα της έρευνας, που μέχρι σήμερα δεν είχε δει το φως της δημοσιότητας, προκαλούν μεγάλη ανησυχία στην επιστημονική κοινότητα, λόγω της υπέρβασης των ορίων σε περιεκτικότητα νιτρικών αλάτων που εντοπίστηκαν σε επτά περιοχές της Ελλάδας. Ενώ το όριο ασφαλείας που θεσπίζει η ευρωπαϊκή και εθνική νομοθεσία είναι τα 50 μικρογραμμάρια νιτρικών ανά λίτρο νερού, στο οροπέδιο της Τρίπολης και τα ρέματα του Αργολικού κόλπου η περιεκτικότητα ξεπέρασε τα 139 mg/l, ενώ υπέρβαση ορίου διαπιστώθηκε επίσης στις λεκάνες απορροής του λεκανοπεδίου Αττικής, της Εύβοιας, του Ευρώτα, του βοιωτικού Κηφισού και του Ασωπού.
Το βασικό επιστημονικό συμπέρασμα είναι ότι η κατανάλωση νερού από αυτές τις περιοχές κρίνεται επικίνδυνη για τον ανθρώπινο οργανισμό, καθώς τα νιτρικά συνδέονται ευθέως με καρκινογενέσεις.
Για τον λόγο αυτό, η απάντηση που δίνει το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης για την ποιότητα του νερού που πίνουν οι κάτοικοι των επτά περιοχών προκαλεί μεγάλη ανησυχία. Το υπουργείο επισημαίνει μεν ότι από τη συγκεκριμένη έκθεση δεν μπορούν να εξαχθούν ασφαλή συμπεράσματα, αναφέρει δε ότι τα αποτελέσματα των μετρήσεων συμπεριλαμβάνουν και αποθέματα πόσιμου νερού! Προβληματισμός, ωστόσο, προκύπτει και για την ασφάλεια των αγροτικών προϊόντων, με τους επιστήμονες να ζητούν ελέγχους σε κηπευτικά για τις περιοχές όπου υπάρχει πρόβλημα.
Παρέμβαση εισαγγελέα
Η έκθεση του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης αφορά δείγματα νερού της περιόδου 2000-2010 και αριθμεί 586 σελίδες. Εντύπωση προκαλεί το γεγονός ότι, παρά τη μεγάλη της έκταση, υπάρχουν πολλά κενά όσον αφορά τα ακριβή σημεία λήψης των δειγμάτων νερού. Για παράδειγμα, στην ανάλυση των στοιχείων για τα ρέματα του Αργολικού κόλπου υπάρχουν δείγματα νερού στα οποία αναφέρεται το σημείο λήψης και άλλα που φτάνουν σε περιεκτικότητα νιτρικών μέχρι τα 578mg/l (!), στα οποία όμως δεν υπάρχει καμία σχετική αναφορά.
«Τα στοιχεία που προκύπτουν είναι τρομακτικά. Σε αρκετές περιοχές της χώρας οι κάτοικοι πίνουν νερό από τα υπόγεια ύδατα. Όπου έχει βρεθεί υπέρβαση ορίων, η πολιτεία και οι δημοτικές Αρχές πρέπει να συνεργαστούν άμεσα ώστε να διασταυρώσουν τα στοιχεία και να διακοπεί άμεσα η παροχή πόσιμου νερού εκεί που υπάρχει πρόβλημα», δηλώνει ο ομότιμος καθηγητής Γεωλογίας και Υδρολογίας του Πολυτεχνείου, Γιάννης Κουμαντάκης, τονίζοντας ότι η παροχή ακατάλληλου νερού επισείει νομικές ευθύνες και απαιτεί την παρέμβαση εισαγγελέα.
Συνδέονται με νεοπλασίες
«Τα νιτρικά περιορίζουν το οξυγόνο που προσλαμβάνουν τα κύτταρα του ανθρώπινου οργανισμού και συνδέονται με τον καρκίνο. Επιπλέον, αποτελούν πρόβλημα για την ποιότητα του νερού και το περιβάλλον», δηλώνει ο καθηγητής Μικροβιολογίας του Πανεπιστημίου Πατρών, Γιώργος Αγγελής.
Από το Διαβαλκανικό Κέντρο Περιβάλλοντος, στο οποίο ανατέθηκε η μελέτη, έναντι 28.000 ευρώ, έπειτα από διαγωνισμό, τον Δεκέμβριο του 2010, επισημαίνεται ότι τα συμπεράσματα της έκθεσης πρέπει να σημάνουν συναγερμό στις αρμόδιες κρατικές Αρχές, όχι όμως για λόγους δημοσίας υγείας, αλλά για λόγους περιβαλλοντικής ποιότητας των υδάτων της Ελλάδας.
«Η μελέτη έχει σκοπό να δείξει αν υπάρχει βελτίωση στη ρύπανση των υδάτων σε βάθος δεκαετίας. Σαφέστατα, φαίνεται ότι υπάρχει πρόβλημα σε κάποιες περιοχές, λόγω της έντονης ανθρώπινης δραστηριότητας, καθώς η ρύπανση με νιτρικά μπορεί να προέρχεται όχι μόνο από τα γεωργικά λιπάσματα, αλλά και από οποιαδήποτε μορφή ρύπανσης - είτε από αστικά είτε από βιομηχανικά λύματα», λέει ο εκ των συντακτών της έκθεσης και διευθυντής Χημείου στο Διαβαλκανικό Κέντρο Περιβάλλοντος, Απόστολος Αντωνιάδης, προσθέτοντας ότι η έρευνα πρέπει να αποτελέσει εργαλείο επανασχεδιασμού της εθνικής περιβαλλοντικής και αγροτικής πολιτικής.
«Η έκθεση είναι ένα “καμπανάκι”, ένα σημάδι ότι ίσως κάτι δεν έχουμε κάνει σωστά, όσον αφορά τη χρήση λιπασμάτων ή τα είδη καλλιεργειών που υπάρχουν σε συγκεκριμένες περιοχές. Οι αυξημένες συγκεντρώσεις νιτρικών προκαλούν το φαινόμενο του ευτροφισμού, δηλαδή καταναλώνουν το οξυγόνο ενός υδροφόρου ορίζοντα, διαταράσσοντας πλήρως την οικολογική του ισορροπία», αναφέρει ο Απ. Αντωνιάδης.
www.real.gr
Πρόκειται για μια έκθεση που παραδόθηκε στο υπουργείο τον Μάρτιο του 2011 από το Διαβαλκανικό Κέντρο Περιβάλλοντος και εξετάζει τον βαθμό που έχουν επηρεαστεί τα επιφανειακά και υπόγεια νερά της Ελλάδας από τη χρήση αγροτικών λιπασμάτων και φυτοφαρμάκων.
Τα αποτελέσματα της έρευνας, που μέχρι σήμερα δεν είχε δει το φως της δημοσιότητας, προκαλούν μεγάλη ανησυχία στην επιστημονική κοινότητα, λόγω της υπέρβασης των ορίων σε περιεκτικότητα νιτρικών αλάτων που εντοπίστηκαν σε επτά περιοχές της Ελλάδας. Ενώ το όριο ασφαλείας που θεσπίζει η ευρωπαϊκή και εθνική νομοθεσία είναι τα 50 μικρογραμμάρια νιτρικών ανά λίτρο νερού, στο οροπέδιο της Τρίπολης και τα ρέματα του Αργολικού κόλπου η περιεκτικότητα ξεπέρασε τα 139 mg/l, ενώ υπέρβαση ορίου διαπιστώθηκε επίσης στις λεκάνες απορροής του λεκανοπεδίου Αττικής, της Εύβοιας, του Ευρώτα, του βοιωτικού Κηφισού και του Ασωπού.
Το βασικό επιστημονικό συμπέρασμα είναι ότι η κατανάλωση νερού από αυτές τις περιοχές κρίνεται επικίνδυνη για τον ανθρώπινο οργανισμό, καθώς τα νιτρικά συνδέονται ευθέως με καρκινογενέσεις.
Για τον λόγο αυτό, η απάντηση που δίνει το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης για την ποιότητα του νερού που πίνουν οι κάτοικοι των επτά περιοχών προκαλεί μεγάλη ανησυχία. Το υπουργείο επισημαίνει μεν ότι από τη συγκεκριμένη έκθεση δεν μπορούν να εξαχθούν ασφαλή συμπεράσματα, αναφέρει δε ότι τα αποτελέσματα των μετρήσεων συμπεριλαμβάνουν και αποθέματα πόσιμου νερού! Προβληματισμός, ωστόσο, προκύπτει και για την ασφάλεια των αγροτικών προϊόντων, με τους επιστήμονες να ζητούν ελέγχους σε κηπευτικά για τις περιοχές όπου υπάρχει πρόβλημα.
Παρέμβαση εισαγγελέα
Η έκθεση του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης αφορά δείγματα νερού της περιόδου 2000-2010 και αριθμεί 586 σελίδες. Εντύπωση προκαλεί το γεγονός ότι, παρά τη μεγάλη της έκταση, υπάρχουν πολλά κενά όσον αφορά τα ακριβή σημεία λήψης των δειγμάτων νερού. Για παράδειγμα, στην ανάλυση των στοιχείων για τα ρέματα του Αργολικού κόλπου υπάρχουν δείγματα νερού στα οποία αναφέρεται το σημείο λήψης και άλλα που φτάνουν σε περιεκτικότητα νιτρικών μέχρι τα 578mg/l (!), στα οποία όμως δεν υπάρχει καμία σχετική αναφορά.
«Τα στοιχεία που προκύπτουν είναι τρομακτικά. Σε αρκετές περιοχές της χώρας οι κάτοικοι πίνουν νερό από τα υπόγεια ύδατα. Όπου έχει βρεθεί υπέρβαση ορίων, η πολιτεία και οι δημοτικές Αρχές πρέπει να συνεργαστούν άμεσα ώστε να διασταυρώσουν τα στοιχεία και να διακοπεί άμεσα η παροχή πόσιμου νερού εκεί που υπάρχει πρόβλημα», δηλώνει ο ομότιμος καθηγητής Γεωλογίας και Υδρολογίας του Πολυτεχνείου, Γιάννης Κουμαντάκης, τονίζοντας ότι η παροχή ακατάλληλου νερού επισείει νομικές ευθύνες και απαιτεί την παρέμβαση εισαγγελέα.
Συνδέονται με νεοπλασίες
«Τα νιτρικά περιορίζουν το οξυγόνο που προσλαμβάνουν τα κύτταρα του ανθρώπινου οργανισμού και συνδέονται με τον καρκίνο. Επιπλέον, αποτελούν πρόβλημα για την ποιότητα του νερού και το περιβάλλον», δηλώνει ο καθηγητής Μικροβιολογίας του Πανεπιστημίου Πατρών, Γιώργος Αγγελής.
Από το Διαβαλκανικό Κέντρο Περιβάλλοντος, στο οποίο ανατέθηκε η μελέτη, έναντι 28.000 ευρώ, έπειτα από διαγωνισμό, τον Δεκέμβριο του 2010, επισημαίνεται ότι τα συμπεράσματα της έκθεσης πρέπει να σημάνουν συναγερμό στις αρμόδιες κρατικές Αρχές, όχι όμως για λόγους δημοσίας υγείας, αλλά για λόγους περιβαλλοντικής ποιότητας των υδάτων της Ελλάδας.
«Η μελέτη έχει σκοπό να δείξει αν υπάρχει βελτίωση στη ρύπανση των υδάτων σε βάθος δεκαετίας. Σαφέστατα, φαίνεται ότι υπάρχει πρόβλημα σε κάποιες περιοχές, λόγω της έντονης ανθρώπινης δραστηριότητας, καθώς η ρύπανση με νιτρικά μπορεί να προέρχεται όχι μόνο από τα γεωργικά λιπάσματα, αλλά και από οποιαδήποτε μορφή ρύπανσης - είτε από αστικά είτε από βιομηχανικά λύματα», λέει ο εκ των συντακτών της έκθεσης και διευθυντής Χημείου στο Διαβαλκανικό Κέντρο Περιβάλλοντος, Απόστολος Αντωνιάδης, προσθέτοντας ότι η έρευνα πρέπει να αποτελέσει εργαλείο επανασχεδιασμού της εθνικής περιβαλλοντικής και αγροτικής πολιτικής.
«Η έκθεση είναι ένα “καμπανάκι”, ένα σημάδι ότι ίσως κάτι δεν έχουμε κάνει σωστά, όσον αφορά τη χρήση λιπασμάτων ή τα είδη καλλιεργειών που υπάρχουν σε συγκεκριμένες περιοχές. Οι αυξημένες συγκεντρώσεις νιτρικών προκαλούν το φαινόμενο του ευτροφισμού, δηλαδή καταναλώνουν το οξυγόνο ενός υδροφόρου ορίζοντα, διαταράσσοντας πλήρως την οικολογική του ισορροπία», αναφέρει ο Απ. Αντωνιάδης.
www.real.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου